|
วงศ์ |
Irvingiaceae |
|
|
ชื่อวิทยาศาสตร์ |
Irvingia malayana Oliv. ex A.W. Benn. |
|
|
ชื่อไทย |
กระบก |
|
|
ชื่อท้องถิ่น |
- ไม้มื่น(ขมุ), เปรียวด้องเดี๋ยง(เมี่ยน), สือมั่วลื้อ(ม้ง) - กะบก จะบก ตระบก (ภาคกลาง) บก หมากบก (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) มะมื่น มื่น (ภาคเหนือ) มะลื่น หมักลื่น (นครราชสีมา สุโขทัย) [5] |
|
|
ลักษณะทาง พฤกษศาสตร์ |
ไม้ยืนต้นขนาดกลาง
ใบ เดี่ยว เรียงสลับ หูใบรูปฝักดาบสีเขียวเข้ม
ดอก ช่อออกที่ง่ามใบและปลายกิ่ง สีขาวอมเขียว
ผล รูปกลมรี ผลกลมเล็กกว่าไข่ไก่เล็กน้อย เมื่อสุกสีเหลือง เมล็ดโตรูปไข่ เปลือกเมล็ดแข็ง เนื้อใน เมล็ดสีขาว รับประทานได้ [4], [5] |
|
|
ใบ |
ใบ เดี่ยว เรียงสลับ หูใบรูปฝักดาบสีเขียวเข้ม
|
|
|
ดอก |
ดอก ช่อออกที่ง่ามใบและปลายกิ่ง สีขาวอมเขียว
|
|
|
ผล |
ผล รูปกลมรี ผลกลมเล็กกว่าไข่ไก่เล็กน้อย เมื่อสุกสีเหลือง เมล็ดโตรูปไข่ เปลือกเมล็ดแข็ง เนื้อใน เมล็ดสีขาว รับประทานได้ [4], [5] |
|
|
สรรพคุณ / การใช้ประโยชน์ |
- เนื้อในเมล็ด รับประทานได้(ขมุ,เมี่ยน)
เนื้อในเมล็ดแก่ รับประทานได้ ใบอ่อนใช้เป็นผัก รับประทานกับลาบ(ม้ง)
- เนื้อไม้ ใช้สร้างบ้าน(ขมุ)
- เนื้อไม้ ช่วยเจริญอาหาร ขับพยาธิในเด็ก ใบ แก้คันผิวหนัง เมล็ด บำรุงไขข้อในกระดูก แก้เส้นเอ็นพิการ ให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย บำรุงไต แก้ข้อขัด น้ำมันจากเมล็ด ใช้ทำสบู่และเทียนไข [5]
- เนื้อในเมล็ด รสมันร้อน บำรุงเส้นเอ็น บำรุงไขข้อ แก้ข้อขัด บำรุงไต ฆ่าพยาธิในท้อง [4] |
|
|
อ้างอิง |
เต็ม สมิตินันทน์,2544. ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย. ส่วนพฤกษศาสตร์ป่าไม้ สำนักวิชาการป่าไม้ กรมป่าไม้, กรุงเทพฯ.
[4] วุฒิ วุฒิธรรมเวช. 2540. สารานุกรมสมุนไพร : รวมหลักเภสัชกรรมไทย. โอ.เอส.พริ้นติ้งเฮ้าส์, กรุงเทพฯ.
[5] พงษ์ศักดิ์ พลเสนา, 2550. พืชสมุนไพรในสวนป่าสมุนไพรเขาหินซ้อน ฉบับสมบูรณ์. สวนพฤกษศาสตร์ ภาคตะวันออก (เขาหินซ้อน). เจตนารมณ์ภัณฑ์, ปราจีนบุรี. |
|
|
สภาพนิเวศ |
- |
|
|
เอกสารประกอบ |
|