| |
|
|
| |
พืชตามกลุ่มการใช้ประโยชน์
|
|
|
|
eherb  ผลการค้นหา
Turmeric - Turmeric, Curcuma
|
Turmeric - Turmeric, Curcuma
Curcuma longa L. |
|
|
| |
| |
| |
|
|
| |
| รายละเอียดทางพฤษศาสตร์ |
| |
| |
วงศ์ |
Zingiberaceae |
| |
| |
ชื่อวิทยาศาสตร์ |
Curcuma longa L. |
| |
| |
ชื่อไทย |
ขมิ้น |
| |
| |
ชื่อท้องถิ่น |
- ขมิ้น(คนเมือง,ไทลื้อ) - ขมิ้น (ทั่วไป), ขมิ้นหยวก ขมิ้นหัว ขมิ้นป่า ขมิ้นทอง ขมิ้นดี ขมิ้นแกง (เชียงใหม่), ขี้ขมิ้น หมิ้น (ภาคใต้), ตายอ (กะเหรี่ยง-กำแพงเพชร),สะยอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) [3] |
| |
| |
ลักษณะทาง พฤกษศาสตร์ |
ต้น เป็นไม้ล้มลุก อายุหลายปี สูง 30-90 ซม. เหง้าใต้ดิน (rhizome) รูปไข่ มีแขนงรูปทรงกระบอก แตกออกด้านข้าง 2 ด้านตรงข้ามกัน เนื้อในเหง้าสีเหลืองส้ม มีกลิ่นเฉพาะ
ใบ เป็นใบเดี่ยว แทงออกจากเหง้า เรียงเป็นวงซ้อนทับกัน รูปใบหอก กว้าง 12-15 ซม. ยาว 30-40 ซม. ก้านใบยาว 8-15 ซม. หุ้มซ้อนเป็นกาบใบแคบๆ มีร่องแผ่ครีบออกเล็กน้อย หน้าแล้งใบจะแห้ง ห้ามรดน้ำ เหง้าจะเน่า ถ้าฤดูฝน เหง้าแทงต้นใหม่และออกดอก ดอกเป็นช่อแทงออกจากเหง้าแทรกขึ้นมาระหว่างก้านใบ รูปทรงกระบอก กลีบดอกสีเหลืองอ่อนหรือสีขาวอมเหลือง บางครั้งละ 3-4 ดอก ก้านช่อดอกยาว 5-8 ซม. ใบประดับ (bract) สีเขียวอ่อนหรือสีขาวอมชมพู รูปหอกเรียงซ้อนกัน ใบประดับ 1 ใบมี 2 ดอก ใบประดับย่อย (bractole) รูปขอบขนานยาว 3-3.5 ซม. ด้านนอกมีขน เกสรตัวผู้ (stamen) มีลักษณะคล้ายกลีบดอก มีขน ยอดเกสรตัวเมีย (stigma) รูปปากแตรเกลี้ยง รังไข่ (ovary) มี 3 ช่อง แต่ละช่องมีไข่อ่อน (ovule) 2 ใบ
ผล รูปกลม มี 3 พูแต่พูมี 2 เมล็ด [3] |
| |
| |
ใบ |
ใบ เป็นใบเดี่ยว แทงออกจากเหง้า เรียงเป็นวงซ้อนทับกัน รูปใบหอก กว้าง 12-15 ซม. ยาว 30-40 ซม. ก้านใบยาว 8-15 ซม. หุ้มซ้อนเป็นกาบใบแคบๆ มีร่องแผ่ครีบออกเล็กน้อย หน้าแล้งใบจะแห้ง ห้ามรดน้ำ เหง้าจะเน่า ถ้าฤดูฝน เหง้าแทงต้นใหม่และออกดอก ดอกเป็นช่อแทงออกจากเหง้าแทรกขึ้นมาระหว่างก้านใบ รูปทรงกระบอก กลีบดอกสีเหลืองอ่อนหรือสีขาวอมเหลือง บางครั้งละ 3-4 ดอก ก้านช่อดอกยาว 5-8 ซม. ใบประดับ (bract) สีเขียวอ่อนหรือสีขาวอมชมพู รูปหอกเรียงซ้อนกัน ใบประดับ 1 ใบมี 2 ดอก ใบประดับย่อย (bractole) รูปขอบขนานยาว 3-3.5 ซม. ด้านนอกมีขน เกสรตัวผู้ (stamen) มีลักษณะคล้ายกลีบดอก มีขน ยอดเกสรตัวเมีย (stigma) รูปปากแตรเกลี้ยง รังไข่ (ovary) มี 3 ช่อง แต่ละช่องมีไข่อ่อน (ovule) 2 ใบ
|
| |
| |
ดอก |
- |
| |
| |
ผล |
ผล รูปกลม มี 3 พูแต่พูมี 2 เมล็ด [3] |
| |
| |
สรรพคุณ / การใช้ประโยชน์ |
- ลำต้นใต้ดิน ใช้เป็นเครื่องเทศ(กะเหรี่ยงแม่ฮ่องสอน)
เหง้า เป็นส่วนประกอบอาหารประเภทต่างๆ เช่น น้ำพริก แกง หรือใช้เป็นเครื่องเทศ(คนเมือง)
- เหง้า สับตากแห้งใช้เข้ายาห่มตำรับไทลื้อ บำรุงร่างกายและผิวพรรณ(ไทลื้อ)
- เหง้า ตำแล้วคั้นน้ำ ใช้ทำสีย้อมผ้า ให้สีเหลืองส้ม(คนเมือง) |
| |
| |
อ้างอิง |
เต็ม สมิตินันทน์,2544. ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย. ส่วนพฤกษศาสตร์ป่าไม้ สำนักวิชาการป่าไม้ กรมป่าไม้, กรุงเทพฯ.
[3] สมพร ภูติยานันต์, 2551. สมุนไพรใกล้ตัว เล่ม 13 : สมุนไพรแต่งสี กลิ่น รส. วิทยาศาสตร์เภสัชกรรม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ตุลย์การพิมพ์, เชียงใหม่. |
| |
| |
สภาพนิเวศ |
- |
| |
| |
เอกสารประกอบ |
|
|
| |
| ภาพนิ่ง |
| |
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
